Katılanın kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği ilk derece ceza mahkemelerince yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında atılı suçtan mahkumiyet kararı verilmesi halinde, ilk derece mahkemesince sanık hakkında katılan lehine ve sanık aleyhine vekalet ücretine hükmedilmelidir.

Bu durum avukatlık asgari ücret tarifesi madde 14de açıkça belirtilmiştir.
Ceza davalarında ücret
MADDE 14- (1) Kamu davasına katılma üzerine, mahkumiyete ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise vekil ile temsil edilen katılan lehine bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde belirlenen avukatlık ücreti sanığa yükletilir. Bu hüküm, katılanın Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen vekili bulunması durumunda kovuşturma için ödenen ücret mahsup edilerek uygulanır.

Katılan lehine vekalet ücretine hükmedilmediğinde yargıtay nasıl bir tutum izlemektedir? Bunu örnek kararlar eşliğinde açıklayacağız.

1 - Yargıtay 14. Ceza Dairesi, 16.4.2018 tarih ile 2017/9341 E. ve 2018/2836 K. Sayılı kararında "...Kendisini vekille temsil ettiren katılan Bakanlık lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, SONUÇ: Kanuna aykırı, katılan Bakanlık vekili ile sanık müdafinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Ceza Dairesinin 26.09.2017 gün ve 2017/2800 Esas, 2017/1854 Karar sayılı istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik hükmünün 5271 Sayılı CMK'nın 302/2-4. madde ve fıkrası gereğince BOZULMASINA, ancak bu hususun yeniden duruşma yapılmaksızın aynı Kanunun 303. maddesinin verdiği yetki lerle "3.960 TL maktu vekalet ücretinin sanıktan alınarak kendisini vekille temsil ettiren katılan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına verilmesine" ibaresinin eklenmesi suretiyle sair yönleri usul ve kanuna uygun olan ilk derece mahkemesi hükmünün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 16.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi..."

2- Yargıtay. 19. Ceza Dairesi, 2018/3074 Esas ve 2018/4708 Kararsayılı kararında: Ceza yargılamasında, Katılanın kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği ilk derece ceza mahkemelerince yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında 5271 sayılı CMK'nin 223. maddesi uyannca verilecek olan" beraat veya ceza verilmesine yer olmadığına dair hükümler aleyhine istinaf yasa yolu incelemesine başvurulmasını müteakip, ilgili ilk derece ceza mahkemesi kararlarını inceleyen Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin, CMK'nın 280. maddesi uyanınca davanın yeniden görülmesine karar verip, yapmış olduğu yargılama neticesinde sanık hakkında atılı suçtan mahkümiyetine dair karar vermesi halinde, yalnızca istinaf yasa yolu yargılaması için değil, aslında ilk derece mahkemesince sanık hakkında hukuka uygun ve doğru karar verilmiş olsa idi katılan lehine ve sanık aleyhine hükmedilmesi muhakkak olan vekalet ücretine de aynca hükmetmesi gerekir.

3- Yargıtay 23. Ceza Dairesinin 2015/357 E. ve 2015/1962 K. Sayılı kararında; "ÖZET: 1136 sayılı Kanun'un 168. ve hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, mahkumiyet kararı verilmesi halinde kendisini vekille temsil ettiren katılan lehine maktu avukatlık ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, yasaya aykırıdır...... Ancak, 1136 sayılı Kanun'un 168. ve hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, mahkumiyet kararı verilmesi halinde kendisini vekille temsil ettiren katılan lehine maktu avukatlık ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, Bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin temyiz itirazlan bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu nedenle 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen bu hususun aynı Kanun'un 322. maddesi uyarınca düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, hüküm fıkrasına "katılanın kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre belirlenen 2000 TL vekalet ücretinin sanıklardan alınarak katılana verilmesi" cümlesinin eklenmesi suretiyle sair yönleri usul ve yasaya uygun olan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 27.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."

Katılan vekalet ücretinin dayanağı nedir diyecek olursak.
Avukatın müvekkiline sunmuş olduğu avukatlık hizmeti; dava dışı bir danışmanlık, mütalaa veya idari bir başvuru gibi pek çok hukuki temsil işlemi olabileceği gibi, bir ceza yargılamasının tarafı olan müvekkiline yargı organları önünde temsil veya savunma hizmeti sunulması şeklinde de gerçekleşebilir. Yargı organları nezdinde kişilerin haklarını savunmak ve hakkın ortaya çıkarılmasını sağlamak amacıyla avukatlar tarafından sunulan hukuki yardımla birlikte yargılama süreci lehine sonuçlanan taraflar için kendilerini bir vekil ile temsil ettirmeleri halinde gerek hukuk gerekse ceza yargılamasında haksız çıkan taraf aleyhine vekâlet ücretine hükmedilecektir.

Sonuç olarak Katılanın kendisini bir vekil ile temsil ettirdiği ilk derece ceza mahkemelerince yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında atılı suçtan mahkumiyetine dair karar verilmesi halinde, ilk derece mahkemesince sanık hakkında katılan lehine ve sanık aleyhine vekalet ücretine hükmedilmelidir. Aksi halde bu bir bozma sebebidir ve yargıtay yerleşik görüşü de bu yöndedir.
Bu tip bir durumla karşılaşıldığında hak edilen vekalet ücretine eğer mahkeme hükmetmiyorsa karara itiraz edilmeli ve kararın düzeltilmesi yoluyla hukuksuz bu durum giderilmelidir.

Stj. Av. Melih Taha TURAN                                                                                                                                                                                   Av.Efe ERTEN